Programma
- Welkom & introductie door moderator Clarice Gargard
- Over de PublicSpaces conferentie. Waar gaat PublicSpaces over? Waarom? Op welke impact hopen jullie?
- Keynote Prof. Dr. José van Dijck: De afhankelijkheid van big tech en de dilemma's voor de publieke sector
- Setting the stage, setting the agenda. Moderator in gesprek met verschillende sprekers en deelnemers van de dag. Over strategieën om te werken aan een publiek internet, manieren om de publieke stapel te versterken, gewenste uitkomsten van de conferentie
- Schets van het programma. Jan Hein Hoogstad (een van de programmeurs) vertelt over het programma en praktische zaken.
Sprekers
Recapitulatie
De inleiding ging over de intersectionele ervaringen van een zwarte vrouw op het internet. De hoofdvraag van de dag: Hoe komen we tot een meer gemeenschappelijk internet?
Sander vond dat de conferentie op het juiste moment komt, omdat de impact van technologie op ons leven toeneemt en het steeds duidelijker wordt dat deze impact niet positief is. We zijn nu op een moment dat we actie kunnen ondernemen voor een internet dat geen privacy en mensenrechten schendt. Leonieke benadrukte dat het een proces is en dat dit het begin is van een beweging en een startpunt van de transitie. Vandaag gaat het om kennisdeling en netwerkopbouw. Dit is ook een nationaal en Europees project.
Sander hoopt dat het resultaat van vandaag zal zijn dat we verbindingen opbouwen en dat we mensen ervan overtuigen dat ze kritischer moeten zijn over de huidige staat van het internet en dat we optimistisch kunnen zijn over het realiseren van de digitale publieke ruimtes.
Keynote door Jose van Dijck(bekijk de slides hier): de behoefte aan openbare ruimte op het internet. Openbare ruimten zoals winkelstraten, stadspleinen, scholen en bibliotheken worden allemaal afgeschermd door grote techbedrijven zoals Google, Microsoft, Amazon, Apple en Facebook. Belangrijke bronnen zoals data worden geprivatiseerd en er is een gebrek aan publieke infrastructuren waar overheden op kunnen vertrouwen. Het internet wordt gecontroleerd door private bedrijven, maar waar is de ruimte voor de publieke sectoren? Sommige publieke ruimtes zijn gelijker dan andere. Platformisering is het proces dat de macht geeft aan grote techbedrijven om de ruimtes op het internet te gatekeepen. Drie aanbevelingen om deze platformisering tegen te gaan:
- Bescherm de vitale digitale infrastructuur: Dit zijn de wortels van de boom, bijvoorbeeld The Good Cloud of Gaia (Duits). Deze kunnen gebruikt worden om meer open publieke ruimtes te bouwen.
- Creëer publieke alternatieven. De stam van de boom. We moeten non-profitonafhankelijke alternatieven ontwikkelen die gebruikers in staat stellen controle te houden over hun eigen gegevens. Openbare ruimtes zijn er om "dingen te laten gebeuren".
- Samenwerking tussen publieke sectoren. De takken van de boom. Het is nodig om samen te werken met de onderwijs- en gezondheidssector, want er is een dringende behoefte in alle sectoren en ze hebben allemaal hun eigen expertise toe te voegen.
Hoe bevorder je samenwerkingen die impact hebben? Hoe kleine, non-profit alternatieven opschalen? Hoe verbind je makers en organisaties? Welke steun kunnen we verwachten van nationale en EU-beleidsmakers?
Terug aan tafel: er is een gebrek aan diversiteit en wat we echt nodig hebben is dat we kunnen kiezen tussen publieke ruimtes. Dit is ook waar Eli Pariser het donderdag over had. "We moeten terug naar het idee van wat een publieke ruimte is en wat dat betekent voor het maatschappelijk middenveld en de private sector."
Kees: de belangrijkste kwesties zijn macht en de manier waarop waarden veranderen in de manier waarop ze met elkaar omgaan, bijv. privacy moet worden opgeofferd voor veiligheid. Dit stond te weinig op de agenda in de politiek, omdat het internet deels onzichtbaar is, zeer complex en grensoverschrijdend. Politici wisten dus niet waar ze moesten beginnen en het was moeilijk om er iets aan te doen.
Wilko: het feit dat we erover praten is een teken van de tijd waarin we leven. In de mediawereld gebruiken ze deze platforms om hun inhoud uit te zenden, dus de afweging tussen groot bereik en privacy van gebruikers is een moeilijke beslissing.
Jan Hein: er zijn veel verschillende soorten waarden waarmee rekening moet worden gehouden. Het onderwijs vindt andere waarden belangrijk dan de media of de politiek. De eerste stap is dus een gesprek tussen sectoren en afstemming.
Kees: de balans tussen de waarden verandert. José: publieke waarden moeten onderhandeld en besproken worden.
Kees: de grote techbedrijven hebben te veel macht en zijn niet te controleren.
Jan Hein: we moeten niet zo over "Big Tech" praten omdat het ze te veel macht geeft en ze heel groot laat lijken. We moeten het over hen hebben zoals we het hebben over andere bedrijven die gecontroleerd kunnen worden.
Sander: de manier waarop technologieën worden gebouwd past niet in onze democratische modellen, in tegenstelling tot alle andere producten die we gebruiken. We moeten het platform inbedden in onze democratische structuren en ervoor zorgen dat ze open, democratisch en inclusief zijn.
Clarice: Maar bedrijven zoals Facebook kunnen ook gezien worden als een platform voor het creëren van democratische en open ruimtes. Sander: je kunt aantonen dat deze beweringen niet waar zijn. Ze vertellen je niet hoe de algoritmes werken, het onderliggende businessmodel. Kees: ze gebruiken een andere definitie van 'open', maar het publiek zou moeten definiëren wat 'open' betekent.
Sander: het is belangrijk dat we op Europees niveau samenwerken. Maar er is veel dat we in Nederland kunnen doen.
Opmerkingen tonen
- Door de bomen het bos zien: Visualizing platformization and its governance', José van Dijck.
- Slides van de presentatie door José van Dijck
- De Goede Wolk
- Gaia